Bijeenkomst geloofsopvoeding (3)

Op 31 januari 2012 zaten we met zijn elven  bij elkaar voor de laatste bijeenkomst over geloofsopvoeding in het seizoen 2011-2012. Het ging dit keer vooral over ‘zingen’.

Daarom begonnen we ook met zingen. En wel Psalm 146: 1 – een lied dat helemaal over zingen gaat. Op één regeltje na staat het woord ‘zingen’ zelfs in alle regels!

Er wordt met de kinderen en de gezinnen op  verschillende plekken gezongen:

  • Op school.
  • Thuis.
  • In de supermarkt of op straat (is wel wat ongemakkelijk!).
  • Niet – kerkelijke liedjes in de auto.
  • Voor het slapen gaan: ‘Ik ga slapen, ik ben moe.’
  • Zingen en luisteren gaat soms gepaard met dansen of andere bewegingen.

Soms kennen de kinderen maar één of twee regeltjes. You Tube en Google brengen dan uitkomst. En verder worden CD’s of de radio gebruikt. Sommigen proberen hun kinderen ook kennis te laten maken met verschillende stijlen.

Voor peuters en kleuters maakt het amper uit wat je leest of zingt. Ze kennen het onderscheid tussen Bijbelse en niet Bijbelse teksten (nog ) niet.

Tijdens de bijeenkomst is een aantal CD’s genoemd.

1. Iemand had goede ervaringen met het boek plus de CD ‘Bijbelliedjes’. Je vindt er informatie over op http://www.bijbelliedjes.nl/

Er zijn meer thema’s van, in boek- en CD-vorm. Bijv. Dansliedjes, Sinterklaasliedjes, etc.

Er wordt ‘langzaam’ en duidelijk gezongen. Er wordt gebruik gemaakt van kinderzangstemmen: solo en koor. Begeleiding door een band.  Ook is er de mogelijkheid van bewegingen en van meekijken in het boekje.

Dankzij de CD- speler van Petra Assink konden we ook voorbeelden beluisteren.

2. Een ander kon uit de voeten met: ‘Let there be praise’.

Zie: http://www.sabramuziek.nl/nl/product/V3668/let-there-be-praise.html

Het gaat om Engelse en Nederlandse liedjes uit evangelische en Youth for Christ liedbundels.

3. Een andere tip: ‘Liedjes rond de Bijbel’.

Zie o.a.: http://www.sjofar.com/artikel/164551.html

De liedjes gaan over Bijbelverhalen. Leeftijd: 4-10 jaar.

4. Er is een serie van tien CD’s met liedjes. Hier het voorbeeld van deel 1:

Zie: http://www.gospel.nl/muziek/eerlijk-eerlijk-deel-1.html

Als je alle CD’s bekijkt, merk je dat er verdubbelingen zijn. Even opletten dus! Er worden  veel verschillende stijlen op de CD’s  verzameld.

Dankzij Mirjam Schraa lagen er een heleboel CD’s op tafel. Kijk maar:

Ze heeft heel wat liedjes laten horen!

Bij de bijeenkomst las ik ook een tekst voor.  Hij is van Wim ter Horst en komt  uit Christelijke geloofsopvoeding, een handreiking, p. 81-82. Het is een onderdeel van het hoofdstuk ‘Het geloofsgoed’ (= het wat in de geloofsopvoeding).

Het gaat over:

Liederen en muziek

Er zijn in het menselijk leven andere vormen van omgang dan het spreken van woorden en het vertellen van verhalen. IS In de werkelijke hoogte- en dieptepunten van het leven en aan het begin en het einde schieten woorden te kort.

Dat wil men in verband met de geloofsopvoeding niet graag horen, vooral niet binnen de protestantse traditie, maar het is wel zo. Predikanten en onderwijsmensen zijn vooral meesters  van het woord; vertellers, toesprekers, uitleggers. Maar ze overschatten zichzelf en hun mogelijkheden.

Ik wil niets afdoen aan de kracht van vooral de verhalen voor de geloofsopvoeding. Daarom ben ik er ook mee begonnen. Maar de verhalen en hun kracht blijven in de lucht zweven al ze niet worden geschraagd door ander en oorspronkelijker geloofsgoed.

Alvorens het kleine kind met gearticuleerde woorden kan worden   bereikt, heeft de moeder het al in de armen genomen, tegen zich aangedrukt, ritmisch heen en weer bewogen en zachtjes toegezongen. Woordeloos, ‘la,la,la,la’ of ‘kindje, kindje, lieve, lieve kindje’ om het te koesteren en om uiting te geven aan iets dat onzegbaar is.

Ze zingt en beweegt maar zo’n beetje, zonder dat ze het zichzelf helemaal bewust is, met een melodie die er zomaar is, zelf verzonnen of uit oude herinneringen. Waar geeft ze uiting aan, wat deelt ze het kind woordeloos mee? Vreugde, hoop,  dankbaarheid, pijn, zorg, leed? Het is mogelijk. Maar al zingend en al bewegend ontsluit ze voor en met haar kind de volle werkelijkheid. De alledaagse werkelijkheid van dingen, planten, dieren en mensen. En de werkelijkheid die daarboven uitgaat: de werkelijkheid van God. Die ritmische bewegende, nagenoeg woordeloze, melodische verhouding met de volle werkelijkheid, noem ik de oer-hymne. Een van de bronnen van alle opvoeding en dus ook van de geloofsopvoeding. Ook een van de bronnen van alle godsdienst.

Voor er werd verteld of verkondigd, werd er op deze manier gezongen en bewogen.

Als die moeder later zelf zeer oud of heel ziek is en niet meer toegankelijk voor gearticuleerde woorden die vertellen of uitleggen , dan is er misschien toch nog iemand die haar hand vasthoudt of een arm om haar schouder heeft en heel voorzichtig, haast ongemerkt, ritmisch beweegt en een oud, dierbaar versje voor baar zingt, of alleen maar ‘Ia,la,la,la’ of ‘mamma, mamma, lieve, lieve mamma’.

Alleen het hymnische is wijd genoeg om de volle werkelijkheid – hemel en aarde – even te omvatten.

Tussen geboorte en dood ontwikkelt de oer-hymne zich tot muziek en liederen in allerlei vormen. Een deel daarvan behoort tot het geloofsgoed, waarover het in dit hoofdstuk gaat.

In de gezinnen kan niet vroeg genoeg worden begonnen om met de kinderen te zingen en muziek te maken. Dan worden zinnen, Ik en Hart geoefend.

Wie in gezin en huisgemeente niet met kinderen zingt, is niet bezig met geloofsopvoeding. Als een gemeente geen stralend kinderkoor en geen swingende jeugd zang- en muziekgroep heeft, dan moet daaraan om puur opvoedkundige redenen voorrang worden gegeven.

Als het om financiële of personele redenen noodzakelijk is om te kiezen tussen een catechesegroep en een zang- en muziekgroep, dan verdient de laatste de voorkeur.

Uiteindelijk ontstond er een gesprek aan de hand van wat Mirjam ons liet horen en erbij vertelde. We leerden verschillende stijlen kennen. Ook hoorden we hoe er in de klassen op de Protestants Christelijke scholen liederen worden  geleerd.

Velen van ons zijn opgegroeid met de liederen van Hanna Lam en Wim ter Burg uit de vier bundels Alles wordt nieuw. Daar zijn ook wel LP’s van gemaakt en later CD’s. De teksten zijn heel mooi en duurzaam (ook ouderen zingen ze wel). Maar de melodieën zijn wat steriel en niet swingend. Je mist wat warmte. Bovendien blijkt bij het instuderen de inzet nogal hoog. Je laat ze niet zomaar klinken, blijkt.

Er zijn ook bij de kinderliedjes vele verschillende stijlen – vaak samenhangend met een  bepaalde cultuur of geloofsbeleving. Zoals je in de ‘gewone’ muziek net zo’n veelzijdigheid hebt: De liedjes van Frans Bauer zijn wat anders dan een aria uit een opera. Een liedje van Elly en Rikkert is anders dan een oratorium van Bach.

De stijl kan ook samengaan met een bepaalde leeftijd en een  bepaalde geloofsontwikkeling.

Peuters en kleuters voelen zich misschien helemaal happy met Opwekking Kids (voor kinderen). Liederen die barsten van geloofszekerheid. Terwijl bij oudere kinderen Alles wordt nieuw beter zal passen. Liederen waar misschien langzaam maar zeker ook ruimte is voor diepgang en geloofstwijfel.

Nog wat concrete informatie:

  1. In het verband van Kerk en school wordt geprobeerd een liedlijst samen te stellen van liederen die kinderen echt zouden moeten kennen. Als de scholen die dan leren, kunnen we er ook in de kerk gebruik van maken.
  2. Het opbouwen van repertoire zou ook via de website kunnen met links naar MP3 bestanden e.d. Op dit moment kan de website dat nog niet aan, maar er komt een andere provider en een ander soort website.
  3. Er wordt geprobeerd voor Pasen 2012 weer een Projectkinderkoor  samen te stellen.
    Op zondag 8 april, eerste Paasdag, is er om 11.30 uur een kinderdienst waarin het projectkinderkoor zal zingen, tenminste… als alle kinderen die willen meezingen zich z.s.m. opgeven bij Anja de Jong, Anita Dam, Caroline Lange of het e-mailadres:  langewal(at)kabelfoon.nl
    Doe dit wel voor vrijdag 10 februari a.s., want dan kijken we of er een compleet koor is! Vanaf vrijdag 2 maart oefenen we dan wederom op alle vrijdagmiddagen in maart tussen 17.00 uur en 17.45 uur. We zien en horen jullie graag! Tot dan!
  4. De geloofskoffers: Vanuit het Jeugd- en Jongerenpastoraat willen we helpen met de geloofsopvoeding van je kinderen door samen te lezen, te bidden,te zingen en te luisteren, te spelen, te verwonderen,te leren en in gesprek te gaan. Hiervoor hebben we twee koffers gemaakt. Je kunt deze koffers maximaal drie weken lenen. Voor meer info en om te reserveren kun je terecht bij Mirjam Ellenbroek-Zwaan tel: 06-40674357 (koffer onderbouw) of bij Ingeborg Lange tel:6889837 (koffer bovenbouw). We hopen dat de koffers vaak op reis zullen zijn!
  5. Websites
    1. Website van onze gemeente: www.pgij.nl
    2. Website van onze foto’s m.n. bij dopen: www.doopfoto.nl
    3. Persoonlijke website Ds. Peter van der Schans: www.petervanderschans.nl

Volgend seizoen zal er weer een aanbod worden gedaan m.b.t. geloofsopvoeding. Dan in elk geval ook rondom ‘bidden’.

Geef een reactie